Vice Versa – reportage Niger | Niger behoort tot de landen met de hoogste zonneinstraling per dag. Toch heeft nog geen kwart van de bevolking toegang tot elektriciteit. ‘De zon is een onuitputtelijke bron die ons bijna levend verbrandt. Waarom halen we er niets positiefs uit?’
Niger behoort tot de landen met de hoogste zonne-instraling per dag en is rijk aan natuurlijke energiebronnen. Toch heeft nog geen kwart van de bevolking toegang tot elektriciteit. De noodzaak iets met die overvloedige zonne-energie te moeten, voelen de Nigerezen aan den lijve. ‘De zon is een onuitputtelijke bron die ons bijna levend verbrandt, waarom halen we er niets positiefs uit?’
De zonnepanelen flikkeren in de brandende zon. Het diepe grijsblauw steekt fel af tegen de blauwe lucht en de woestijnrode kleur van de grond van Say, een zanderig stadje op zestig kilometer ten zuidwesten van de Nigerese hoofdstad Niamey. Bij de melkfabriek, een kleine lemen hut, is het een komen en gaan van mannen op brommers en fietsen. Ze leveren hun koeienmelk aan in grote blauwe plastic tonnen. De meesten zijn Peul, een veehoudersvolk dat vooral in West-Afrika leeft. In de laiterie van Say wordt de melk getest en ‘gegarandeerd zonder melkpoeder’ verwerkt tot gepasteuriseerde melk, mozzarella of yoghurt. Een nieuwe lading zakjes yoghurt staat op het punt te worden vervoerd naar Niamey. In een koelkast op zonne-energie achter op een gemotoriseerde driewieler wordt de yoghurt afgeleverd bij kleine winkels, hotels en restaurants. De mozzarella gaat naar een Italiaans restaurant.
De vrieskist, koelkasten, verwerkingsapparatuur, lichten en het minilab draaien voor bijna 100 procent op zonne-energie, afkomstig van tachtig uit Duitsland geïmporteerde zonnepanelen en reflectoren. De panelen garanderen een stabiele energietoevoer en realiseren grote besparingen. Met circa 230 euro per maand was elektriciteit altijd de grootste kostenpost, zegt manager Oumar Moussa Cissé. Dat bedrag wordt nu via afschrijving gespaard voor onderhoud, nieuwe panelen en batterijen. ‘Voorlopig niet nodig’, zegt energiedeskundige Hamadou Tchiemogo van ontwikkelingsorganisatie SNV-Niger, die de panelen financierde en installeerde. ‘Deze panelen gaan nog wel twintig jaar mee en de zon heeft van uitval geen last.’ De panelen produceren zelfs genoeg om ook de lokale radio en het gemeentehuis op steenworp afstand te kunnen voeden, maar daar moeten goede afspraken over worden gemaakt, zegt Tchiemogo. ‘Voor je het weet wordt er van alles aangesloten en dat gaat ten koste van de melkverwerking.’ De laiterie zelf draait ook nog niet op volle capaciteit. De fabriek verwerkt nu 5600 liter per maand, maar heeft een capaciteit van 1600 liter per dag.
Het hele artikel te lezen in Vice Versa #03, Jaargang 49, oktober 2015, hier bestellen.
