De Groene Amsterdammer | Steeds meer duurzaamheidseisen stellen, en tegelijkertijd de prijzen verlagen. Europese supermarkten zijn er goed in, al jaren. Maar nu is het genoeg, zeggen Zuid-Amerikaanse bananenproducenten. In reactie op de zoveelste aangekondigde prijsverlaging komen ze in opstand.
In oktober kondigde de supermarktketen Aldi aan dat producenten vanaf volgend jaar ongeveer een dollar minder krijgen voor een doos bananen. Onacceptabel, reageerde Ecuador, ’s werelds grootste bananenexporteur. In een brief gericht aan Aldi, ondertekend door 32 organisaties van Ecuadoraanse exporteurs en telers, schrijft het land dat de prijsverlaging de sector ondermijnt, en alle ‘investeringen in duurzaamheid en betere arbeidsomstandigheden’ tenietdoet. ‘Retailers stellen steeds hogere eisen, maar belonen dat niet.’ Aldi is bovendien blind voor de stijgende productiekosten. Zo werden brandstof en papier het afgelopen jaar wereldwijd steeds duurder, en dus ook karton. Per doos betalen telers nu 0,40 dollarcent meer.
Zuid-Amerika is goed voor driekwart van de bananenexport naar Europa, dat sinds 2006 zo’n twintig procent meer bananen importeert. Het continent heeft dus wat in de melk te brokken. ‘Wij vormen samen een front’, waarschuwde de voorzitter van de Ecuadoraanse vereniging van bananenexporteurs (AEBE), Eduardo Ledesma, in een bijeenkomst met de andere grote exporteurs Costa Rica, Colombia en Guatemala.
‘Maar vooral plantagearbeiders en kleine telers zullen de dupe zijn’, zegt Jorge Acosta van de vakbond voor bananentelers en -arbeiders (ASTAC) in een reactie. Zij zijn afhankelijk van deze bananenimperia, die vaak ook eigenaar zijn van kartonfabrieken, rederijen en pesticidenproducenten, en die nauwe politieke banden hebben. Zo is de zoon van Ledesma de minister van Arbeid en komt de minister van Landbouw ook uit de bananen. ‘Deze grote exporteurs betaalden al slecht, de prijsverlaging geeft hen het argument om kleine telers onder de minimumprijs van 6,30 Amerikaanse dollars (per 2019) per doos te gaan betalen. Om de kosten te drukken gebruiken ze veel pesticiden, die het milieu en onze gezondheid aantasten.’ De supermarkten zijn medeverantwoordelijk voor deze uitbuiting, zegt Acosta.
De vakbondsman hoopt op de kritische consument. ‘Die consument, voor wie onze banaan zo’n elfduizend kilometer aflegt en die (in Europa) jaarlijks zo’n twaalf kilo bananen verorbert, is onze belangrijkste bondgenoot’, zegt Acosta. ‘Zij zijn net als wij ook vaak werknemer. Zij kunnen druk uitoefenen op de supermarkten, om betere prijzen te betalen en de dialoog aan te gaan met alle spelers in de bananenketen.
Zie hier de publicatie!
