Op 10 oktober 2016 sloten we de FD innovatieserie ‘De Nieuwe Kampioenen’ af door de negen winnaars het podium te geven en een publiek van groeiondernemers een kijkje te geven in hun keuken. Hoe doen zij het, groeien, managen, overzee gaan, talenten werven en geld binnenharken?
De journalistieke zoektocht naar De Nieuwe Kampioenen heeft negen parels van Nederlandse groeibedrijven opgeleverd. Tijdens het slotevent op 10 oktober zoomen we in op hun succes. Met Afas, AWL Techniek, Axxor, Backbase, Demcon, Dynagroup, Koppert Biological Systems en NTS Group. Bertholt Leeftink, directeur-generaal Bedrijfsleven en Innovatie van Ministerie van Economische Zaken, FD redacteur Rob de Lange en gespreksleider Bas van Werven.
Knetterhard verkopen met een visie. Goed voorbereid, maar ook weer niet teveel getreuzel met het betreden van de markt. Stel je klant en medewerker centraal en houd balans houden tussen controle en vrij ondernemerschap van je mensen. Groei samen met je klant. Maak je bedrijf spannend voor jong talent. Vind je niche. Dan rollen de euro’s vanzelf achter je aan.
Het is maar een greep uit de adviezen, de ‘do’s en dont’s’ van de negen bedrijven die het afgelopen jaar door het FD tot Nieuwe Kampioen werden uitgeroepen. Acht van de negen toonden zich op maandag 10 oktober in het auditorium van cafe Dauphine bereid hun inzichten te delen met een publiek van groeiondernemers.
Nobelprijs
Na het welkomstwoord was de aftrap voor winnaar en biologische gewasbestrijder Koppert Biological Systems, ooit de ontvanger van de Nobelprijs voor duurzaamheid, tipte directeur Henri Oosthoek in een filmpje. Een ambitie met een knipoog, maar met diversificatie, een platte organisatie, innovatie en Kopperts snelle omzetgroei komen we ver, verklaarden Martin Koppert en Robert Pathuis op het podium.
Je bedrijf staat nooit stil, dus je moet altijd keuzes maken, in de woorden van ex-ceo Piet Mosterd van AWL Techniek. Wat zijn nu hun strategieën om groei te realiseren, te beheersen, te financieren, de juiste mensen te werven en over de grens te gaan? En wat is het belang van de vent achter de tent?
In tweegesprekken werden de ondernemers uitgehoord door BNR anchorman Bas van Werven, die naar eigen zeggen zelf niet meer groeit. Het groeirecept, de beoogde uitkomst van de bijeenkomst werd in een knots van een cartoon gegoten door de Jongens van de Tekeningen.
Kikkerlandje
Met ondernemerschap en ambitie zit het wel goed, zo bleek uit de commentaren. Maar groeien in ons kikkerlandje is nog wel een dingetje. Zonder kapot te groeien mag het het ‘allemaal wel wat grootser en meeslepender’, vond Kees de Jong van NL Groeit. Veel kampioenen zijn ‘conservatief gefinancierd’, noteerde jurylid Jan Hommen. ‘Ik zie een zekere schroom om grote stappen te zetten’, concludeerde Bertholt Leeftink, directeur-generaal Bedrijfsleven en Innovatie van het ministerie van economische zaken.
Daar zit nog wel een rol voor de overheid, denkt hij desgevraagd. Want het ‘zaaikapitaal’ voor starters mag dan op orde zijn, doorgroeiers kunnen volgens hem wel een ‘hefboom’ gebruiken. Slimme lokcenten voor het grote geld. ‘Smart money’, noemt Leeftink dat. Geld gepaard met netwerken en kennis. Den Haag is er druk mee bezig, dus wordt vervolgd, beloofde hij aan het publiek.
Tijdens de bijeenkomst maakten de Jongens van de Tekeningen een cartoon van het groeiconcept uitgesproken door de sprekers en het publiek. Bekijk of download hier de tekening in volledige grootte.
De keuze geen vreemd kapitaal aan boord te halen, bleek ook weloverwogen. Jouk Pleiter van softwareontwikkelaarBackbase geeft de voorkeur aan een simpele bestuursstructuur en een‘overdreven dikke cash buffer’. Dat geeft autonomie en snelle besluitvorming. Zorg voor de juiste product-markt combinatie, laat hij weten. ‘Ga in dialoog met de markt, daar leer je van. Als je maar weet wat je wil, dan doet de rest vanzelf mee.’
Plezier
Ook Koppert kocht zijn aandeelhouder ooit met plezier uit, zodra dat kon. ‘Het hoeft ook niet’, weert investeerder en jurylid Robert Verwaayen, 37 en nog steeds ‘zoon van’. Hoe snel wil je groeien en welk ‘smaakkapitaal trek je aan, daar gaat het om. Investeerders bieden ook netwerken en kennis en zitten ‘zeker niet alleen te zeuren in de boardmeeting’, aldus Verwaayen.
Niet iedereen heeft het vertrouwen, inzicht, de kennis en ambitie om de tent te leiden. Maar de eigenschappen die nodig zijn voor een succesvol bedrijf zitten ook niet in één persoon, concludeerden Schipper en Mosterd in het onderdeel ‘de vent achter de tent’. Schipper: ’Je hebt mensen nodig die zeggen dat iets verstandig of niet’. Allebei zitten ze hoog in de boom, als ceo en ex-ceo, maar het gevaar is dat je dan ook niet meer luistert. Kortom, de vent maakt de tent, mits hij de goede antennes heeft.
Tot slot verhaalt redacteur Rob de Lange van de zes weken dat hij in de haarvaten van chipmachinefabrikant ASML dook en daar een boek over schreef. Op de voet gevolgd door een communicatieman, zijn ‘Noord-Koreaanse vriend’, zocht hij naar het ‘goed bewaarde geheim van Veldhoven’. Uitgegroeid tot een bedrijf met 15.000 mensen, worstelt ook ASML met dezelfde uitdagingen als veel van de kampioenen: hoe blijf je jong en soepel. En hoe trek je toptalent aan.
